Wydrukuj tę stronę
Włochy dziś - w dobie pandemii
05 maj 2021

Włochy dziś - w dobie pandemii

Włochy to  państwo będące członkiem Unii Europejskiej oraz NATO, należące do najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata. Jeden z największych krajów europejskich, z ogromnym potencjałem i ludnością przekraczającą 60 milionów obywateli.

Pandemia COVID-19 otworzyła nowy rozdział w historii krajów naszego kontynentu  i  globu. Rządy państw wzięły na siebie ciężar walki z kryzysem,  w tym  Włochy.  Był  to pierwszy kraj Europy, w który uderzyła pandemia.  To duże i bezprecedensowe wyzwanie dla polityków i polityki w wielu aspektach. System polityczny panujący we Włoszech powszechnie zawsze zaliczany był  do mało stabilnych. Jaka jest  aktualna sytuacja polityczna we Włoszech ?   

 

26 stycznia Giuseppe Conte podał się do dymisji. Decyzja ta była rezultatem osłabienia drugiego rządu Contego, który utworzyły centrolewicowa Partia Demokratyczna i Ruch Pięciu Gwiazd. Wyjście z koalicji Italia Viva, ugrupowania byłego premiera Matteo Renziego, skutkowało utratą części poparcia Senatu. Jednym z powodów był rozdział środków z unijnego Funduszu Odbudowy. Prezydent Sergio Mattarella wyraził dezaprobatę na przeprowadzenie wyborów parlamentarnych w czasie pandemii. Istniały obawy, że byłoby to pogłębienie kryzysu. Prezydent miał także na uwadze rosnące poparcie dla skrajnej prawicy.

 

Conte, Renzi oraz liderzy koalicji Partii Demokratycznej i Ruchu Pięciu Gwiazd uzyskali pewien okres czasu na osiągnięcie porozumienia, jednakże okazało się to bezowocne. Starania na rzecz rekonstrukcji dotychczasowej koalicji oraz powołania trzeciego rządu Contego nie przyniosły pożądanych efektów.

 

W obliczu kryzysu politycznego, gospodarczego i społecznego konieczne było powołanie nowego premiera, z nadzieją, że uda się przezwyciężyć problemy Włoch. Taką postacią okazał się Mario Draghi. Od 13 lutego 2021 obejmuje stanowisko premiera Włoch. Jego gabinet określany jest jako rząd jedności narodowej. Sekretarzem rządu został Roberto Garofoli. Włoskie rynki natychmiast  zareagowały, gdyż giełda w Mediolanie wzrosła prawie o 3%. Draghi ogłosił, że kluczowe dla niego będą skuteczna walka z pandemią we Włoszech, ukończenie programu szczepień czy udzielenie odpowiedzi na codziennie wyzwania gospodarcze, polityczne i społeczne. Matteo Renzi określił go jako osobę, która może ocalić Włochy.

 

Draghi z wykształcenia jest ekonomistą, ma za sobą takie doświadczenia jak praca w Banku Światowym czy kariera akademicka. Ponadto, obejmował stanowisko prezesa Banku Włoch, prezesa Europejskiego Banku Centralnego czy dyrektora zarządzającego banku Goldman Sachs. Draghi podkreślił swoje zdolności zarządzania kryzysowego i przywództwa podczas kryzysu ekonomicznego wspólnoty europejskiej w 2011 roku, kiedy to objął funkcję prezesa EBC. Z uwagi na panującą w Grecji recesję oraz problemy finansowe krajów południa, europejska waluta była zagrożona. Draghi zaprezentował się jako stabilna i skuteczna jednostka, której działania przyczyniły się do uratowania sytuacji. Nierzadko można  spotkać się z określeniem „Super Mario”.  Dotychczasowa postawa pokazuje, iż dialog z Unią i postawa proeuropejska z całą pewnością będą priorytetowe w trakcie jego rządów na stanowisku premiera Włoch.

 

Przed nowym premierem stoi wyzwanie wyprowadzenia kraju z największego od czasów II wojny światowej kryzysu gospodarczego. W ubiegłym roku gospodarka włoska skurczyła się o 5 punktów procentowych. W ramach unijnej pomocy finansowej Włochy uzyskają pakiet pomocowy o łącznej wartości 241 miliardów euro. Kolejne wybory we Włoszech planowane są na rok 2023.

 

Wspomniany kryzys gospodarczy jest oczywistą konsekwencją epidemii. Od 15 marca tego roku w 12 włoskich regionach wprowadzono całkowity lockdown. Objął on najważniejsze, z gospodarczego punktu widzenia, regiony: Lacjum, Lombardia, Piemont, Emilia Romania, Kampania, Friuli i Wenecja Julijska. Ponadto, Wenecja Euganejska, Marche, Molise oraz Apulia.

 

Zgodnie z prognozami, kryzys spowodowany pandemią może cofnąć rozwój włoskiej gospodarki do etapu  z ubiegłego wieku, co stanowi jeden z najgorszych wyników w Unii Europejskiej. W 2020 roku zbankrutowało ponad 300 tys. przedsiębiorstw. Warto wspomnieć o branży narciarskiej, która odgrywa niepodważalną rolę we włoskiej gospodarce.  Długość włoskich tras narciarskich to około 6170 km. Konsekwencje lockdown’u wobec wspomnianej branży zostały przedstawione w raporcie Instytutu badań ekonomicznych i społecznych Demoskopika. Uwypuklono w nim, że bez pracy znalazło się ponad 9 tys. pracowników sezonowych. Według analizy najbardziej poszkodowane regiony to: Trydent-Górna Adyga, Piemont, Dolina Aosty, Lombardia, Wenecja Euganejska. Warto też wspomnieć o pewnych dysproporcjach. We Włoszech 75 procent bezrobotnych obecnie stanowią kobiety. Nowe inwestycje lokowane są jednak w branżach tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn.

 

Do końca kwietnia Komisja Europejska dokona oceny planów Funduszu Odbudowy, którego ramy prawne zostały stworzone przez Parlament Europejski. Pierwsze wypłaty planowane są najwcześniej za kilka miesięcy. Porozumienie zostało zawarte latem 2020 roku i jest ono uznawane za sukces polityczny, gdyż  po raz pierwszy Unia przejmie na siebie długi państw członkowskich. Ma to pomóc w walce z kryzysem i stratami finansowymi spowodowanymi pandemią. Na zatwierdzone przez KE zamierzenia wnioskodawcy otrzymają zaliczkę w wysokości 13 procent ich wartości. Komisja zastrzega sobie prawo do kontrolowania realizacji projektów. Kontrola wydatkowania pieniędzy z Funduszu Odbudowy ma być surowsza niż innych środków z funduszy unijnych. Włochy będą największym beneficjentem Funduszu Odbudowy. Zgodnie z obecnymi obliczeniami dostaną ponad 200 mld euro, z czego 65 mld euro w postaci zaliczek. Pomoże to Włochom wydobyć się z kryzysu i uporać się z jego skutkami. Pod rządami premiera Draghiego Włochy mają szansę je dobrze wykorzystać.

 

Jak mówi europoseł Markus Ferber „Moim największym zmartwieniem, mówiąc wprost, są Włochy”.  Istnieje bowiem obawa, że jeśli stopy procentowe wzrosną lub nastąpi fala bankructw, włoskie państwo i banki mogą szybko znaleźć się ponownie w tarapatach. Mario Draghi, nowy premier Włoch i były szef Europejskiego Banku Centralnego, popiera politykę wzrostu. Aby wyjść z długów niezbędny jest rozwój. Z kolei  Guntram Wolff- niemiecki ekonomista i dyrektor Bruegel optymistycznie ocenia i prognozuje, że jeśli Włochy będą miały tylko trochę większy wzrost, to ryzyko i prawdopodobieństwo kryzysu finansowego jest bardzo małe. Kwestie gospodarcze to jedno, ale co oczywiste,  priorytetem jest kwestia bezpieczeństwa i  zdrowia  społeczeństwa.

 

Włoski rząd podejmuje wiele  bieżących decyzji, niezbędnych dla zminimalizowania zagrożenia dla swoich obywateli. Aktualnie pod koniec kwietnia minister zdrowia Włoch wprowadził zakaz wjazdu dla podróżnych z Indii i tych, którzy przebywali tam w ciągu ostatnich 14 dni. Jest to skutek fatalnej sytuacji epidemicznej w Indiach. Wyjątek od włoskiego zakazu stanowią osoby mające stały pobyt we Włoszech, które mogą wrócić.

 

Inicjatywą, o której warto wspomnieć są pociągi określane jako "wolne od covid". Planowo będą one kursować we Włoszech od kwietnia, między Rzymem a Mediolanem. Firma Trenitalia poinformowała, że wszystkie osoby, które będą chciały wsiąść do pociągu, będą musiały poddać się testowi antygenowemu na obecność koronawirusa. Obejmie to zarówno obsługę, jak i pasażerów. Liczba miejsc zajętych będzie mogła stanowić maksymalnie 50% ogółu. Pasażerowie zostaną poproszeni, aby dotrzeć na stację 45 minut wcześniej. Inicjatywa brzmi obiecująco i w przyszłości może objąć większą ilość włoskich regionów.

 

Co istotne, proces szczepień we Włoszech ma nowego decydenta - generała Francesco Paolo Figliuolo. Jeśli wszystko przebiegnie zgodnie z planem, to do września zaszczepionych zostanie 80% Włochów. W kwestii szczepień, warto mieć na uwadze, że 15 marca zapadła decyzja o wstrzymaniu szczepień szczepionką koncernu AstraZeneca. We Włoszech będzie produkowana szczepionka stworzona przez Rosję. Do końca 2021 r. Włosi mają wyprodukować 10 mln dawek preparatu. O zawarciu rosyjsko - włoskiego porozumienia poinformowała Włosko-Rosyjska Izba Handlowa. Pod koniec kwietnia sytuacja zagrożenia epidemicznego we Włoszech uległa poprawie, co pozwala  optymistycznie patrzeć w przyszłość.

 

W obliczu pandemii, należy wspomnieć również  o kwestii uchodźców we Włoszech. W kryzysie spowodowanym epidemią  sytuacja się zaostrzyła. W szczególności, iż turystyka uległa załamaniu, liczba turystów daleko odbiega od ich standardowej liczby. Przykładem i odpowiednim obrazem powyższego problemu jest wyspa Lampedusa, która jest znana z turystyki. W 2020 r. doszło do kryzysu. Na Lampedusę docierali przede wszystkim imigranci z Tunezji, dotkliwie odczuwającej skutki pandemii. Nie obeszło się bez odpowiedzi wojska włoskiego. Na Sycylię zostało odkomenderowanych blisko 300 żołnierzy, w celu pilnowania ośrodków recepcyjnych i kwarantanny. Rzym zwrócił się też o pomoc do Unii Europejskiej. Jednakże nie tylko Włochy odnotowały rosnącą liczbę ludzi szukających ochrony.  Komisja Europejska ma w planach przedstawić we wrześniu nowe propozycje rozwiązania kryzysu migracyjnego.

 

Pandemia koronawirusa, wyjątkowo dotkliwa  dla Włoch, wpłynęła na sytuację tego państwa  i postawiła szereg wyzwań zarówno przed rządem krajowym, jak i Unią w ramach wspólnej reakcji.  Czas pokaże  czy Włochy uporają się z powstałymi problemami.

 

Autorka: Marcelina Witek

 

Źródła:

https://businessinsider.com.pl/finanse/makroekonomia/kryzys-pandemii-zabierze-wlochom-dorobek-20-lat-polska-na-drugim-biegunie-europy/0dd61wh