Wydrukuj tę stronę
27 październik 2016

Dokąd zmierza Hiszpania?

W grudniu minie rok od rozpoczęcia chaosu politycznego w Hiszpanii poprzez niemoc sformowania rządu. Wybory w grudniu 2015 roku nie przyniosły pozytywnego rezultatu, a ponadto przeorganizowały dotychczasowy system dwupartyjny, reprezentowany przez Partido Popular (PP) oraz Socjalistyczną Partię Pracy (PSOE). Wszystko za sprawą dwóch innych partii, które weszły z imponującym wynikiem do parlamentu – Ciudadanos i Podemos.

Mimo, iż PP zdobyło większą ilość głosów niż pozostali gracze na scenie politycznej, to niewystarczającą, aby samodzielnie utworzyć rząd. Partie opozycyjne nie chcą podpisywać „paktu z diabłem” – bo tak wyrażają się o partii rządzącej, liderzy opozycyjnych partii. Afery korupcyjne, a także nieprawidłowości wewnątrz-partyjne, czy niechęci personalne spowodowały, że lider PP a zarazem premier Hiszpanii – Mariano Rajoy stał się persona non grata w hiszpańskim parlamencie oraz na scenie politycznej w Hiszpanii. Powtórzone wybory w czerwcu 2016 roku również nie przyniosły oczekiwanego rezultatu, niewiele zmieniając w układzie politycznym między partiami. Kiedy po pierwszych wyborach stało się jasne, że będzie konieczne powtórzenie wyborów, w między czasie PP starało się zdobyć poparcie mniejszych partii, które weszły do parlamentu, lecz to również nie okazało się wystarczające, aby utworzyć rząd, a także by zaakceptować kandydaturę Mariano Rajoya jako szefa rządu. Partie opozycyjne sukcesywnie blokowały każde głosowanie nad wotum zaufania dla premiera (investidura), a także każdą próbę zażegnania kryzysu przez PP. Kryzys polityczny odbił się jednak szerokim echem w szeregach Socjalistycznej Partii Pracy – PSOE. Na skutek niezadowolenia wewnątrz partii 18 członków Komitetu Wykonawczego partii złożyło dymisję, co wywołało natychmiastową reakcję łańcuchową w postaci wymuszonej dymisji dotychczasowego przewodniczącego partii PSOE – Pedro Sancheza. Ze względu na kryzys w partii PSOE nastąpił rozłam na tych, którzy popierają Pedro Sancheza i jego sprzeciw wobec Partido Popular oraz osoby Mariano Rajoya i na tych, którzy chcą rozwiązać problem impasu politycznego. Widmo trzecich wyborów parlamentarnych stało się kością niezgody wewnątrz partii PSOE, ponieważ to właśnie ona straciłaby najwięcej głosów, na rzecz innych partii lewicowych (Ciudadanos, Podemos). Obserwatorzy sytuacji politycznej w Hiszpanii spekulowali co musi się stać, aby uniknąć trzecich wyborów parlamentarnych, co byłoby niewątpliwie ewenementem w Europie. Jedną z możliwości było ciche poparcie dla Mariano Rajoya w postaci wstrzymania się od głosu podczas drugiego głosowania nad wotum zaufania a co za tym idzie przyzwolenia na sformowanie rządu mniejszościowego. 24 października 2016 roku stało się jasne, że spekulacje okazały się prawdziwe, a Komitet Generalny PSOE ogłosił, że w stosunku głosów 136/94 rezolucja, która zakazywała wspierania utworzenia rządu przez PP została zmieniona. Również Król Hiszpanii Felipe VI zgodził się na kandydaturę Mariano Rajoya, a także upoważnił go do przeprowadzenia kolejnego wotum zaufania, które musi zostać przeprowadzone między 26-31 października. Jeśli premier Mariano Rajoy nie uzyska wotum zaufania lub jeśli takowe się nie odbędzie, to po 31 października Król Felipe VI będzie musiał rozwiązać parlament i widmo trzecich wyborów parlamentarnych w ciągu roku stanie się faktem.

Niewątpliwie to nie koniec kryzysu politycznego w Hiszpanii, a zakończenie pewnego etapu, który pozwoli na złapanie oddechu partiom politycznym, jak i samej Hiszpanii w ogóle. Przede wszystkim dotyczy to partii PSOE, która zyskała na czasie, aby uporządkować sprawy wewnątrz-partyjne, wybrać nowy zarząd i przewodniczącego oraz odzyskać utraconych wyborców. Już wiadomo natomiast, że rząd mniejszościowy Partido Popular będzie musiał skonfrontować się z trudnościami legislacyjnymi, co może doprowadzić do kolejnych problemów w przyszłości oraz do tarć między partiami.

Szymon Wiczyński

Bibliografia

http://elmunicipio.es/2016/09/bombazo-pedro-sanchez-cerca-de-ser-expulsado-tras-la-dimision-de-17-miembros-de-la-junta-ejecutiva-del-psoe/
http://elpais.com/elpais/2016/09/30/opinion/1475246881_868404.html
http://psz.pl/124-polityka/hiszpania-kraj-ktory-zasluguje-na-polityczne-slonce
http://www.elconfidencial.com/elecciones-generales/2016-09-02/investidura-psoe-pp-rajoy-sanchez-fracaso-terceras-elecciones_1254703/
http://politica.elpais.com/politica/2016/10/25/actualidad/1477383814_712492.html?autoplay=1
http://politica.elpais.com/politica/2016/10/23/actualidad/1477199702_871001.html
http://politica.elpais.com/politica/2016/10/06/actualidad/1475746210_285299.html