Prezydent Andrzej Duda wygrał wybory zapewniające mu reelekcję, poparło go ponad 51% wyborców. Dnia 3 sierpnia 2020 roku Sąd Najwyższy podjął uchwałę o ważności wyboru prezydenta dokonanego 12 lipca. W związku z tym, marszałek Sejmu Elżbieta Witek zwołała Konwent Seniorów by odebrać przysięgę od Andrzeja Dudy.
We wspólnych obradach Sejmu i Senatu nie brali udziału wszyscy Parlamentarzyści. Wynikało to z panującej epidemii (niektórzy Senatorowie mają koronawirusa, inni są objęci kwarantanną), ale także z decyzji politycznych. Pomimo częściowego bojkotu, Andrzej Duda rozpoczął drugą kadencję prezydencką, przejął też zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi. Zaprzysiężenie odbyło się 6 sierpnia, co jest o tyle istotne, że tego samego dnia kończyła się pierwsza kadencja Prezydenta.
Prezydent wygłosił przemówienie, w którym apelował do polityków wszystkich ugrupowań o wspólne działanie ponad podziałami. Odwoływał się do spuścizny Wincentego Witosa, który stał na czele Rządu złożonego z wszystkich frakcji parlamentarnych. Nawoływał do stworzenia porozumienia politycznego, którego spokojna i merytoryczna praca działałaby na korzyść Rzeczpospolitej.
Rozmowa Pompeo z Premierem
Jednym z pierwszych spotkań, które Pompeo odbył po przybyciu do Polski, było z Premierem Mateuszem Morawieckim. Głównymi tematami rozmów, które zostały potem wymienione przez rzecznika rządu była budowa rurociągu Nord Stream 2, rozwoju sieci 5G oraz wybory na Białorusi.
Morawiecki stwierdził, iż procedura wyborcza u naszych wschodnich sąsiadów nie była demokratyczna i przejrzysta, dlatego też powinna zostać powtórzona. Zobowiązał się także przekazać 50 milionów złotych w formie funduszu, wspierającego niezależne media czy organizacje pozarządowe. Przedstawiciele państw byli zgodni co do tego, że należy rozwijać współpracę na polu nowych technologii. Jedną z nich jest obecnie sieć 5G, która była przedmiotem porozumienia podpisanego przez wiceprezydenta USA podczas jego ostatniej wizyty w Polsce. Dokument zakładał współpracę badawczą oraz inwestycyjną w zakresie tworzenia infrastruktury dla sieci. Ponadto Polski Premier skrytykował inicjatywę Nord Stream 2, określając ją dowodem na brak solidarności europejskiej kontekście bezpieczeństwa energetycznego. Jednocześnie pochwalił działania rządu federalnego USA, który wydał sankcje na firmy biorące udział w tym projekcie.
Spotkanie nie obyło się także bez rozmów o koronawirusie oraz energii jądrowej, która jest jednym z elementów obecnej współpracy na linii Waszyngton-Warszawa.
Inflacja w Polsce
Eurostat, czyli Europejski Urząd Statystyczny, jak co miesiąc opublikował dane dotyczące inflacji w krajach UE. Zarówno w maju jak i czerwcu, inflacja HICP, a więc określona na bazie zmian cen w koszyku ponad 700 towarów i usług okazała się najwyższa w Polsce. W czerwcu wyniosła ona 3,8% przy europejskiej średniej wynoszącej 0,8% i 0,3% dla strefy Euro.
GUS, który liczy inflacje w inny sposób niż Eurostat, obliczył ją na 3,3% w czerwcu i 3,1% w lipcu, jednak jest to ciągle więcej niż rynkowy konsensus wynoszący 2,8%, a także więcej niż zapowiadało Ministerstwo Rozwoju jeszcze w połowie czerwca. Rosnąca inflacja oznacza, że za tę samą kwotę jesteśmy w stanie kupić mniej towarów i usług, a jednocześnie nasze oszczędności tracą na wartości. Na dane dotyczące inflacji w sierpniu będziemy musieli poczekać do końca września.
Przewidywania określające poziom inflacji dla naszego kraju w skali rocznej również nie są zbyt pozytywne. Jak wynika z ostatniego zestawu prognoz makroekonomicznych Komisji Europejskiej, wzrost cen będzie wyższy jedynie na Węgrzech (3,1%), a w Polsce wyniesie on 2,7%. Z kolei w przyszłym roku inflacja HICP w Polsce (2,8 proc.) ma być najwyższa w UE.
Ministerialne dymisje
Ostatnie tygodnie sierpnia upłynęły pod znakiem rezygnacji z ministerialnych posad w rządzie Mateusza Morawieckiego. W okresie pomiędzy 17 a 20 sierpnia do dymisji podała się w sumie czwórka ministrów z trzech resortów.
Jako pierwszy ze stanowiska zrezygnował Janusz Cieszyński. Wiceminister zdrowia pełnił swoją rolę w MZ od 17 stycznia 2018 roku z ramienia Prawa i Sprawiedliwości. Dzień później, dymisje na ręce Premiera złożyła Wanda Buk. Wiceminister cyfryzacji na swoim twitterze podziękowała wszystkim współpracownikom za prawie pięcioletnią współpracę. Tego samego dnia odszedł także Minister Zdrowia Łukasz Szumowski. Poinformował, że decyzję podjął już w lutym, jednak ze względu na pojawienie się pandemii postanowił pozostać na swoim stanowisku. Dwudziestego sierpnia ostatnią dymisję ogłosił Minister Spraw Zagranicznych Jacek Czaputowicz. Były podsekretarz stanu stwierdził, że okres „po wyborach jest dobrym momentem na zmianę na czele polskiej dyplomacji. Podkreślił również, że jego „następca będzie kontynuować obecną linię polityki zagranicznej i sprzyjał dalszemu umocnieniu Polski na arenie międzynarodowej.” Pojawiły się już zastępstwa dla Ministrów Zdrowia i Spraw Zagranicznych. Łukasza Szumowskiego zastąpi Adam Niedzielski, który od 2019 pełnił rolę prezesa NFZ. Natomiast, na czele polskiej dyplomacji stanie Zbigniew Rau, dotychczasowy przewodniczący sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych.
Wybór nowego Rzecznika Praw Obywatelskich
Adam Bodnar rozpoczął swoją pięcioletnią kadencję Rzecznika Praw Obywatelskich we wrześniu 2015 roku. W związku z tym, że postanowił kontynuować tradycję poprzednich RPO polegającą na schodzeniu ze stanowiska po pierwszej kadencji, niedługo ktoś inny powinien objąć ten urząd.
RPO jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu. Termin zgłaszania kandydatów na ten urząd minął 10 sierpnia i jedyną kandydatką, zgłoszoną osobno przez KO i Lewicę, jest Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, która jest obecnie główną koordynatorką sądowych postępowań strategicznych w Biurze RPO. Nie oznacza to jednak, że Pani Rudzińska-Bluszcz na pewno stanie się Rzeczniczką. Do tego potrzebna będzie współpraca obozu Zjednoczonej Prawicy, która posiada większość w Sejmie i opozycji, która ma 51 senatorów. Konstytucja mówi, że aby powołać nowego RPO Sejm musi uzyskać zgodę Senatu, jednak nie uściśla formy tej zgody. Dlatego możliwym rozwiązaniem, dzięki któremu obóz rządzący powoła wybranego przez siebie kandydata jest stworzenie specustawy, która umożliwiłaby ominięcie Senatu w tym procesie.
Niezależnie od tego kto obejmie urząd ombudsmana, będzie postawiony, przed poważnymi wyzwaniami. Zadaniem RPO jest w końcu stanie na straży wolności, praw człowieka i obywatela określonych w konstytucji i innych aktach normatywnych.
Umowa militarna z USA
W dniu 15 sierpnia Sekretarz Stanu USA przyleciał do Polski. Jednym z głównych powodów wizyty było podpisanie z polskim ministrem obrony narodowej umowy dotyczącej stacjonowania wojsk amerykańskich w Polsce.
W myśl porozumienia podpisanego z Mariuszem Błaszczakiem, na terenie naszego państwa, utworzone zostanie Wysunięte Dowództwo V Korpusu USA. Dowodzić nim będzie generał Kolasheski. Po stronie Polski ma być stworzenie infrastruktury dla amerykańskich sił zbrojnych, których liczba prawdopodobnie zostanie zwiększona nawet do 20 tysięcy. Dzięki umowie, zintensyfikują się częstotliwość wspólnych manewrów. Ważnym elementem podpisanej umowy były także ramy prawne, w których ma działać wojsko USA w Polsce. USA zachowuje pierwszeństwo w sprawowaniu jurysdykcji karnej wobec swojego personelu, jeśli czyn, którego dotyczy został popełniony w czasie pełnienia obowiązków służbowych. Natomiast Polska będzie mogła przejąć jurysdykcję w każdym przypadku, który uzna za szczególnie ważny. Jest to standardowa procedura zawarta w umowie NATO SOFA z 1951 roku. Co istotne, polskie służby i straże będą mieć dostęp do wszystkich obiektów wojskowych w bazach. Zarówno tych użytkowanych przez oba państwa jak i tych kontrolowanych przez amerykanów. Polska, poza infrastrukturą ma zapewnić zakwaterowanie, wyżywienie, paliwo oraz niektóre elementy wsparcia w magazynowaniu sprzętu i uzbrojenia. Szacuje się, że roczny koszt wyniesie 500 milionów złotych rocznie.
Przedsięwzięcie, które (jak czytamy w preambule umowy) ma służyć własnemu i zbiorowemu bezpieczeństwu oraz zdolności do odstraszenia i obrony ma być zrealizowane już w październiku bieżącego roku.
Autor – Bartłomiej Szczot
Redakcja – Zuzanna Sielska