FRANCJA
Począwszy od debaty narodowej wywołanej protestami „żółtych kamizelek”, przez pożar w katedrze Notre-Dame, następnie odnotowanie rekordowo wysokiej temperatury we Francji oraz śmierć byłego prezydenta Republiki Jacque’a Chiraca, a skończywszy na najdłużej trwającym od 50 lat strajku powszechnym – rok 2019 we Francji obfitował w wiele wydarzeń.
W styczniu 2019 roku Emmanuel Macron zwrócił się do Francuzów w oficjalnym liście, który otworzył debatę powszechną mającą, między innymi, rozwiązać kryzys wywołany przez „żółte kamizelki”. Naród francuski w przestrzeni medialnej oraz w mediach społecznościowych debatował wokół czterech głównych tematów: życia codziennego, podatków, demokracji oraz organizacji państwa. Zebrane opinie wyznaczyły kierunek pracy parlamentu na następne miesiące.
15 kwietnia jeden z najsłynniejszych zabytków świata, katedra Notre-Dame w Paryżu, stanęła w płomieniach. Ogień zniszczył między innymi iglicę budynku, której odbudowa, jak obiecał Emmanuel Macron ma trwać 5 lat. Niektórzy eksperci zapowiedzieli, że ze względu na ilość wody, której użyto do ugaszenia pożaru, tym samym osłabiając strukturę murów, rekonstrukcja może trwać znacznie dłużej – aż do 15 lat. W zależności od tempa odbudowy, przewiduje się możliwość częściowego otwarcia katedry dla zwiedzających w 2025 roku.
28 czerwca zeszłego roku w przepływie gorących wiatrów subsaharyjskich na tereny południowej Europy odnotowano najwyższą dotychczas temperaturę we Francji. Nowy rekord wyniósł 45,9 °C i wystąpił w miasteczku Gallargues-le-Montueux, niedaleko Marsylii. Poprzedni krajowy rekord absolutny, z 2003 roku, był nieco niższy, osiągnął bowiem 44,1 °C.
Jacques Chirac, który sprawował urząd prezydenta (1995-2007) oraz premiera Francji (1974-1976, 1986-1988) zmarł w swoim paryskim mieszkaniu czwartek 26 września 2019 roku, w wieku 86 lat. Przyczyną zgonu była ostra niewydolność nerek. Chirac od dawna cierpiał na problemy zdrowotne, dlatego w 2016 roku powrócił do Francji z Maroka, aby korzystać z pomocy najlepszych lekarzy francuskich. Obok Charles’a de Gaulle’a, Chirac został uznany przez Francuzów za drugiego najlepszego prezydenta powojennego Francji. Jednymi z jego najważniejszych osiągnięć było doprowadzenie Francji do przyjęcia waluty euro, skrócenie kadencji urzędu prezydenta z 7 do 5 lat oraz wyrażenie sprzeciwu odnośnie inwazji na Irak w 2003 roku. Jego ciało spoczęło na cmentarzu Montparnasse w Paryżu wśród elity intelektualnej i kulturalnej Francji.
Rok 2019 zakończył się najdłuższym od 50 lat we Francji strajkiem. 5 grudnia nauczyciele, adwokaci, policjanci, strażacy, pracownicy kolei oraz przedstawiciele wielu innych zawodów wyszli na ulice Republiki, aby sprzeciwić się propozycji rządu odnośnie wydłużenia wieku emerytalnego oraz ujednolicenia systemów emerytalnych. Strajk powszechny spowodował paraliż wielu środków transportu, głównie kolei francuskiej. Według danych z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, 13. dnia strajku protestowało 615 tys. Francuzów, natomiast pierwszego dnia strajkowało ich 806 tys. Protest trwał również w okresie świątecznym i z początkiem 2020 roku trwa nadal.
Źródła:
https://www.lefigaro.fr/politique/jacques-chirac-est-mort-20190926
https://www.lepoint.fr/politique/jacques-chirac-est-mort-26-09-2019-2337929_20.php
autor: O. Schaefer
GRECJA
Początek roku przyniósł rozwiązanie starego konfliktu, czyli kwestii nazwy Macedonii. Została ona oficjalnie zmieniona i brzmi: Macedonia Północna.
26 maja odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego w Grecji. Frekwencja wyniosła 59%, na eurodeputowanych zostało wybranych 21 kandydatów. Co ciekawe, w wyborach opozycyjni konserwatyści zdobyli więcej głosów niż rządzący socjaliści, co skłoniło premiera Alexisa Tsiprasa do zwołania wyborów w lipcu. W lipcowych wyborach wygrała centroprawicowa Nowa Demokracja z przewagą 8,5% i uzyskała samodzielną większość w parlamencie. Nowym premierem został Kiriakos Mitsotakis.
W lipcu przez Półwysep Chalcydycki przeszedł potężny sztorm, pozostawiając za sobą śmiertelne ofiary (również turystów).
Rok 2019 upłynął Grecji również na konfliktach z Turcją o wody terytorialne; jednym z ważniejszych wydarzeń w tej kwestii było porozumienie z 27 listopada między Turcją i Libią. Grecja nie uznaje tego dokumentu, podobnie jak Unia Europejska, która również jest zdania, że umowa nie ma żadnej mocy prawnej.
W listopadzie Grecja pospieszyła na pomoc Albańczykom, którzy ucierpieli w wyniku trzęsienia ziemi.
W grudniu parlament przegłosował prawo do głosu dla Greków mieszkających poza granicami kraju.
Przednoworoczną radosną nowiną wszechobecną w greckich mediach było przyznanie Tomowi Hanksowi greckiego obywatelstwa i jego pierwszy tweet po tym wydarzeniu, w którym aktor po grecku życzył wszystkim dobrego nowego roku.
Grecja cały czas musi się mierzyć z problemem uchodźców, którzy pozostają na jej terytorium, koniecznymi i zauważalnymi dla obywateli cięciami budżetowymi oraz turystami, którzy zaczęli mocno przeszkadzać ludności m.in wyspy Santorini. Wydaje się jednak, że rząd premiera Mitsotakisa przyniósł Grekom chwilową ulgę.
Źródła:
https://greece.greekreporter.com/2019/12/30/the-year-in-review-the-events-that-shook-greece-in-2019/
https://twitter.com/GreeceMFA/status/1202881427899064320
autorka: M. Dziedzicka
HISZPANIA
12 lutego – pierwszy proces dla katalońskich separatystów. Zostali oni przewiezieni 1 lutego z więzień na terenie Katalonii do Madrytu. Pro-niepodległościowi manifestanci usiłowali zablokować transport kilkorga działaczy, zostali jednak usunięci przez policję.
29 kwietnia – pierwsze przedterminowe wybory. Powodem ich ogłoszenia był brak możliwości dla uchwalenia budżetu na rok 2020. Wygrała je Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza (PSOE) zdobywając 126 mandatów, drugie miejsce zajęła centroprawicowa Partia Ludowa (Partido Popular) z 66 mandatami, następnie Liberalna partia Ciudadanos (Obywatele), która zdobyła 15,86% głosów i wprowadziła do parlamentu 57 posłów. Na mocno lewicową partię Unidas Podemos zagłosowało 14,3% wyborców, co przełożyło się na 42 mandaty. Piąte miejsce zajęła skrajna prawica – VOX. Sanchez liczył na ponowne wsparcie ze strony Unidas Podemos. Ugrupowanie uzyskało co prawda tylko 42 mandaty, a więc ewentualnej koalicji brakowałoby do większości jeszcze 11 głosów, ale można było je zdobyć dzięki pojedynczym posłom reprezentującym malutkie regionalne ugrupowania. Po kilku tygodniach negocjacje w tej sprawie się załamały. Premier oferował bowiem nie tyle miejsca w swoim gabinecie dla polityków Unidas Podemos, co dla „osób zaakceptowanych przez tę partię”, głównie była tu mowa o bezpartyjnych politykach.
24 września – decyzją Sądu Najwyższego została przeprowadzona ekshumacja generała Francisco Franco. Pierwotnie został on pochowany w mauzoleum w Dolinie Poległych, co w założeniu miało służyć narodowemu pojednaniu po bratobójczej wojnie, ponieważ pochowano tam ofiary walk z obu stron konfliktu. W praktyce było to symbolem zwycięstwa wojskowych puczystów nad legalnie wybranym lewicowym rządem. „Pozostawianie prochów dyktatora w mauzoleum uwłacza pamięci ofiar wojny domowej zainicjowanej właśnie przez Franco” – przekonywał premier Sanchez. Spór ze stroną rządową, a rodziną generała został więc rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy, zaś szczątki Franco przetransportowano helikopterem do podmadryckiej miejscowości El Pardo, na cmentarz w Mingorrubio.
14 października – wyrok Sądu Najwyższego, nazywany najważniejszym w najnowszej historii Hiszpanii. 9 katalońskich separatystów zostało skazanych na wyroki od 9 do 13 lat więzienia. Oskarżeni byli sądzeni za ich rolę w wydarzeniach z jesieni 2017 roku, gdy zostało zorganizowane – nieuznawane przez Madryt – referendum niepodległościowe w Katalonii, zwieńczone deklaracją niezależności od Hiszpanii przegłosowaną w lokalnym parlamencie. Najwięcej czasu za kratami spędzi były premier lokalnego rządu Oriol Junqueras – 13 lat. Liderowi Republikańskiej Lewicy Katalonii (ERC) groziło początkowo nawet 25 lat więzienia.
10 listopada – brak większości niezbędnej do uformowania rządu przez PSOE i drugie przedterminowe wybory, które zwycięża Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza zdobywając 120 mandatów (tracąc 3 mandaty w porównaniu z poprzednimi wyborami) z 350-osobowego Kongresu Deputowanych. Na drugim miejscu uplasowała się centroprawicowa Partia Ludowa (Partido Popular) z 88 mandatami, a tuż za nimi z wynikiem 52 mandatów skrajna prawica – VOX. To jednak nie rozwiązało kwestii braku możliwości utworzenia samodzielnego rządu przez PSOE. Tym razem negocjacje z Podemos okazały się owocne i pozostawało przekonać tylko mniejsze ugrupowania.
2 grudnia – w Madrycie odbył się szczyt klimatyczny COP25 Chile, na którym delegacje rządowe ustalały szczegóły pozwalające na pełne wdrożenie porozumienia paryskiego. Motywem wiodącym COP25 miała być kwestia powierzchni morskich, więc pojawiły się liczne opracowania dotyczące stanu mórz. W piątek, 6 grudnia, wrażenie zrobiła demonstracja młodzieżowych aktywistów klimatycznych, do której nawoływała Greta Thunberg. Zdołali oni zgromadzić na ulicach Madrytu ok. 500 tys. manifestantów.
30 grudnia – lider Nacjonalistycznej Partii Basków (Partido Nacionalista Vasco) Andoni Ortuzar oraz Pedro Sanchez podpisali porozumienie dotyczące poparcia dla drugiego rządu premiera podczas wotum zaufania dla nowego gabinetu PSOE. Pod znakiem zapytania pozostawały negocjacje z Republikańską Lewicą Katalonii (ERC). Już w nowym roku dowiedzieliśmy się, że Sanchez odniósł sukces – ERC zadeklarowała wstrzymanie się od głosu podczas głosowania nad wotum zaufania. Warunki porozumienia między premierem, a ERC są nieznane, na razie wiadomo tylko tyle, że kwestie skazanych separatystów będą negocjowane już po uchwaleniu nowego rządu. W niedzielę odbyło się pierwsze głosowanie z negatywnym wynikiem 166 za, 165 przeciw oraz 18 nieobecnościami. We wtorek, 7 stycznia natomiast okaże się, czy Hiszpania nareszcie będzie miała nowy rząd.
Źródła:
https://www.politico.eu/article/spains-sanchez-loses-first-vote-to-be-confirmed-pm/
https://www.politico.eu/article/spains-sanchez-loses-first-vote-to-be-confirmed-pm/
https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/hiszpania-przyspieszenie-na-drodze-do-nowego-rzadu/
autorka: M. Szostak
LUKSEMBURG
Dwór Wielkich Książąt w 2019 roku świętował zarówno smutne, jak i szczęśliwe chwile. 23 kwietnia w wieku 98 lat zmarł Wielki Książe Jan, ojciec i poprzednik obecnego monarchy – Wielkiego Księcia Henryka. W mikołajki przyszły natomiast radosne nowiny – następca tronu, Wielki Książę Wilhelm, z żoną, Wielką Księżną Stefanią, spodziewają się swojego pierwszego potomka, a Luksemburg kolejnego następcy tronu (albo następczyni!).
Rok 2019 upłynął Wielkiej Księżnej Marii Teresie na działaniu w ramach organizacji, którą utworzyła we wrześniu – Stand, Speak, Rise Up. Razem z wieloma osobistościami (wśród nich m.in.: Nadia Murad, Denis Mukwege, Atifete Jahjaga, Brigitte Macron, rodzina wielkich książąt) prowadziła spotkania, inicjowała debaty, uświadamiała społeczność międzynarodową. Inicjatywa wspiera ofiary wojen, konfliktów, skupia się nie tylko na zapewnieniu pomocy, lecz także regulacjach prawnych i sprawach finansowych. Jednym z głośniejszych postulatów jest nawoływanie do zakończenia gwałtów jako formy broni wojennej.
Głównym tematem w prasie luksemburskiej pozostawał oczywiście Brexit i kwestie obywateli brytyjskich w Luksemburgu, jak również luksemburskich w Wielkiej Brytanii. Także firmy luksemburskie przygotowują się do nowej sytuacji; opracowują plany działania na różne możliwe scenariusze wydarzeń. Premier Xavier Bettel wypowiadał się wielokrotnie na temat niezdecydowanych ruchów ze strony Zjednoczonego Królestwa. Znamienna stała się konferencja prasowa po rozmowach dwustronnych z Borisem Johnsonem, na której brytyjski premier się nie stawił, mimo to Bettel postanowił ją przeprowadzić bez niego.
Luksemburg jako pierwsze europejskie państwo ustanowił świętem narodowym Dzień Europy wypadający 9 maja.
26 maja odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego. Luksemburg wybrał 6 eurodeputowanych, frekwencja wyniosła 84% (w Luksemburgu udział w wyborach jest obowiązkowy). Nicolas Schmit został komisarzem ds. miejsca pracy i praw socjalnych.
W sierpniu Luksemburg musiał poradzić sobie z fatalnymi skutkami po przejściu tornada.
1 września premier Xavier Bettel przybył do Polski z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Natomiast w grudniu w Wielkim Księstwie obchodzono 75. rocznicę ofensywy w Ardenach.
Jeszcze przed końcem roku Étienne Schneider ogłosił, że zrezygnuje z pełnienia funkcji wicepremiera i ministra gospodarki i zdrowia. Wicepremierem był od 2013 roku, stanowisko to objął ponownie po wyborach w 2018 roku. O chęci odejścia mówił już w październiku.
Źródła:
https://twitter.com/BBCPolitics/status/1173602422339465226
http://www.lessentiel.lu/fr/luxembourg/story/nicolas-schmit-sera-commissaire-a-l-emploi-16570108
https://twitter.com/Xavier_Bettel/status/1168193646551715842
https://luxtimes.lu/luxembourg/39383-etienne-schneider-to-step-down-in-february
https://luxtimes.lu/luxembourg/37002-british-embassy-prepares-brits-in-luxembourg-for-no-deal-brexit
https://luxtimes.lu/luxembourg/37627-luxembourg-uk-clinch-post-brexit-voting-rights-deal
https://twitter.com/CourGrandDucale/status/1206183128257171457
https://twitter.com/Xavier_Bettel/status/1206208816267833345
http://www.lequotidien.lu/politique-et-societe/75-ans-apres-la-bataille-des-ardennes-nancy-pelosi-recue-au-luxembourg/
autorka: M. Dziedzicka
PORTUGALIA
27 stycznia – papież Franciszek podczas mszy kończącej Światowe Dni Młodzieży w Panamie ogłosił że kolejne takie spotkanie młodych katolików z całego świata odbędzie się w 2022 roku w Lizbonie.
15-18 kwietnia – strajk kierowców cystern paliwowych.
17 kwietnia – autobus turystyczny przewożący 56 osób (głównie turystów z Niemiec) rozbił się w Caniço na Maderze. Zginęło 29 osób (18 kobiet i 11 mężczyzn), a 27 zostało rannych, w tym portugalski kierowca i przewodnik.
18-20 kwietnia – żałoba narodowa w całym kraju dla uczczenia pamięci ofiar katastrofy na Maderze.
26 maja – w wyborach do Parlamentu Europejskiego zwyciężyła rządząca Partia Socjalistyczna przy frekwencji 30%.
9 czerwca – reprezentacja mężczyzn w piłce nożnej wygrała 1. edycję Ligi Narodów UEFA, pokonując w finale rozgrywanym na Estadio da Dragao w Porto Holandię 1:0.
20 września – 500 rocznica rozpoczęcia wyprawy dookoła świata przez portugalskiego żeglarza (w służbie hiszpańskiej) Ferdynanda Magellana.
22 września – wybory regionalne na Maderze wygrała nieznacznie chadecka Partia Socjaldemokratyczna.
6 października – wybory parlamentarne. Zwycięstwo socjalistów (36,4%) przed chadekami (27,8%) i skrajną lewicą (9,5%). Do parlamentu weszli również komuniści (6,3%), prawicowa Partia Ludowa (4,2%) i ekolodzy (3,3%).
Źródło:
https://en.m.wikipedia.org/wiki/2019_in_Portugal
autor: P. Natorski
SZWECJA
1 i 2 stycznia Szwecja odczuła skutki huraganu Alfrida, który złamał wiele drzew powodując tym samym utratę w dostępie do prądu w niektórych regionach Szwecji.
10 stycznia doszło do podobnych niedogodności spowodowanych przez huragan Jan.
13 stycznia w Szwecji ostatecznie udaje się utworzyć rząd 129 dni po wyborach. W jego skład wchodzą Socjaldemokraci, Paria Zielonych oraz kilku polityków będących wcześniej w Partii Centrum oraz w Partii Liberalnej, którzy przechodzą na stronę rządu.
18 stycznia poetka Katarina Frostenson, prywatnie żona oskarżonego o przestępstwa seksualne Jean-Claude Arnaulta, po 27 latach oficjalnie wystąpiła z Akademii Szwedzkiej która jest odpowiedzialna za wręczanie między innymi nagrody Nobla z literatury. Frostenson była współodpowiedzialna w sprawie nieścisłości finansowych w działalności Akademii.
Również 18 stycznia Stefan Löfven objął urząd premiera Szwecji na drugą kadencję, a 3 dni później przestawił skład swojego rządu.
5 marca Akademia Szwedzka ogłosiła listę nominowanych do Nagrody Nobla z literatury za rok 2018, nadmieniając że przyzna w 2019 roku dwie nagrody Nobla z dziedziny literatury.
13 marca w „Svenska Daglbladet” pojawił się artykuł na temat możliwości zmiany wyglądu naszego ciała poprzez operację tak, by móc utożsamić się fizycznie z płcią z którą utożsamiamy się psychicznie. Artykuł ten wywołał istotnie dużą debatę w kraju.
28 czerwca po 12 latach nastąpiła zmiana prezesa Patrii Liberalnej, urząd po Janie Björklundzie objęła pochodząca z Burundi Nyamko Sabuni.
7 lipca we Francji zakończyły się mistrzostwa w piłce nożnej kobiet. Szwedzka reprezentacja zdobyła brązowy medal.
14 lipca 9 osób zginęło na pokładzie Airvana który z powodu awarii skrzydła rozbił się na wyspie na rzece Ume w północnej Szwecji.
8 sierpnia po 24 latach zakończyła się dystrybucja w Europie darmowego dziennika „Metro”, który został założony w Sztokholmie.
14 sierpnia Greta Thunberg rozpoczęła swój rejs po Oceanie Atlantyckim, by dotrzeć na wrześniowy szczyt klimatyczny ONZ w Nowym Jorku.
6 września Margot Wallström zrezygnowała z urzędu ministra spraw zagranicznych, 10 września została zastąpiona przez Ann Linde.
20 września rozpoczęło się śledztwo w sprawie szefów 3 partii (Partii Liberalnej, Moderatów i Chrześcijańskich Demokratów) po tym jak zostali oskarżeni o korupcję, ponieważ zostali zaproszeni przez szwedzkiego doradcę wizerunkowego, Miceala Bindefelda na jego urodziny w Izraelu.
25 września pierwsza szwedzka astronautka została wysłana na półroczny pobyt w przestrzeni kosmicznej.
10 października Olga Tokarczuk i Peter Handke otrzymali Nagrodę Nobla z literatury. 10 grudnia oboje odebrali ją w Sztokholmie.
30 grudnia reaktor nr 2 elektrowni atomowej w Ringhalls w południowej Szwecji został permanentnie wyłączony.
Źródła:
https://www.svt.se/nyheter/inrikes/partiledarnas-festresa-i-israel-ska-granskas-av-aklagare
https://tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/katarina-frostenson-opusci-akademie-szwedzka,901863.html
autor: B. Charkiewicz
BELGIA
1 stycznia: nastąpiło połączenie niektórych gmin we Flandrii. Belgia ma obecnie 581 gmin.
24 stycznia: szkolny strajk klimatyczny. Ponad 35 tys. uczniów zrezygnowało z zajęć szkolnych i wzięło udział w demonstracji w Brukseli domagając się od polityków podjęcia stanowczych działań w zakresie ochrony klimatu.
27 stycznia: ponad 70 tys. osób demonstrowało na ulicach Brukseli na rzecz podjęcia działań klimatycznych (Rise for Climate).
31 stycznia: kolejny protest klimatyczny, tym razem nie ograniczający się jedynie do Brukseli. Ponad 33 tys. młodych ludzi wyszły na ulice różnych miast, by wyrazić swój sprzeciw wobec obecnej polityki klimatycznej rządu.
5 lutego: Joke Schauvliege zrezygnowała ze stanowiska flamandzkiego ministra środowiska, twierdząc że marsze klimatyczne były według niej „owocem spisku”.
7-27 lutego: liczne strajki szkolne na rzecz klimatu gromadzą dziesiątki tysięcy ludzi w całym kraju.
15 marca: 50 tys. osób wzięło udział w globalnym strajku klimatycznym.
26 maja: odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego, jak również belgijskie wybory parlamentarne i regionalne.
18 czerwca: ustanowiony został rząd Paasch II w Niemieckojęzycznej Wspólnocie Belgii (jednej z trzech oficjalnych wspólnot Belgii).
24-26 lipca: Belgia po raz pierwszy wprowadza czerwony alarm ostrzegawczy przed falami upałów. 24 lipca został pobity absolutny krajowy rekord temperatury dla wszystkich miesięcy: wynosił 40,2°C (w Angleur), który kolejnego dnia został ponownie pobity – 41,8°C wskazały termometry w Begijnendijk w Regionie Flamandzkim, a 41,6°C w Houyet w Regionie Walońskim.
13 września: ustanowiono rząd Di Rupo III w Regionie Walonii.
17 września: ustanowiono rząd Jeholet we Francuskiej Wspólnocie Belgii.
2 październik: ustanowiono rząd Jambon w Regionie Flamandzkim.
9 grudnia: Paul Magnette ogłosił, że na chwilę obecną utworzenie rządu krajowego pozostaje niemożliwe.
Źródła:
autorka: N. Murat
Holandia (od 1 stycznia 2020 roku – Niderlandy)
W marcu 2019 roku w wyborach do Stanów Prowincjonalnych – odpowiednik polskich wyborów samorządowych – zwyciężyła eurosceptyczna partia Forum na rzecz Demokracji (FvD). Z nieco gorszym wynikiem Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji (VVD) premiera Marka Rutte zajęła drugie miejsce. Kolejnym krokiem po wyborach lokalnych jest wybór przez Stany Prowincjonalne swoich przedstawicieli do Senatu (Eerste Kamer), izby wyższej holenderskich Stanów Generalnych, która składa się z 75 przedstawicieli Stanów Prowincjonalnych. Dla partii rządzącej (VVD), której przypadnie 12 mandatów (o 1 mniej w stosunku do 2015 roku) podobnie jak zwycięskiej FvD powstałej w 2016 roku, oznacza to zmianę dotychczasowego układu sił w Senacie, gdyż mandaty uzyskane przez FvD zostały uzyskane kosztem mandatów dla koalicjantów VVD. Nagły wzrost poparcia dla antyimigranckiej FvD upatruje się w zamachu, który miał miejsce przed wyborami, dokonanym przez Trzydziestosiedmioletniego Gökmena Tanisa z Turcji, który w Utrechcie zastrzelił trzy osoby i ranił pięć kolejnych, a także w kryzysie migracyjnym.
Dwa miesiące później w wyborach do Parlamentu Europejskiego FvD z poparciem 10,96% wprowadziło trzech swoich przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego dołączając do grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatów.
Od 1 stycznia 2020 roku Holandia oficjalnie zmieniła nazwę na Niderlandy. Zmiana była podyktowana głównie chęcią zerwania z wizerunkiem kraju kojarzonym głównie z dzielnicą czerwonych latarni w centrum Amsterdamu, słynącej z prostytucji i narkotyków. Wprowadzenie nowej nazwy ma także na celu wsparcie turystyki w kraju poprzez budowanie pozytywnego wizerunku państwa jako kraju wiatraków, tulipanów i rowerów. Ponadto nowa nazwa lepiej oddaje geograficznie położenie państwa, gdyż Holandia to jedynie część większej krainy geograficznej jaką są Niderlandy, jest to jedynie 2 z 12 prowincji, a dokładniej nadmorski obszar wokół Amsterdamu, Rotterdamu, Hagi, Delft i Lejdy. Zamiana nazwy kraju kosztowała budżet państwa ok. 200 tyś euro. Co ciekawe jednak Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej w Urzędowym wykazie nazw państw i terytoriów niesamodzielnych, którym należy się posługiwać w Polsce przy określaniu nazw państw nadal określa Niderlandy jako Holandię (stan na 06.01.2020 roku).
Źródła:
https://europarl.europa.eu/election-results-2019/pl/wyniki-krajowe/holandia/2019-2024/
https://www.bankier.pl/wiadomosc/Holandia-zmienia-nazwe-kraju-7797984.html
https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/holandia-nowa-nazwa-niderlandy-dlaczego
http://ksng.gugik.gov.pl/wykaz_panstw_7.php
autor: E. Plewa
NIEMCY
Za sprawą zbliżającego się Brexitu Niemcy i Francja zaczęły odbudowywać niegdysiejszy „silnik europejskiej integracji”. Francuzi skutecznie przekonywali Niemców do planowanych reform, m.in. utworzenia odrębnego mechanizmu finansowego dla strefy euro, który poparła kanclerz Angela Merkel. Jako uzupełnienie Traktatu Elizejskiego w styczniu 2019 w Akwizgranie podpisano nowy traktat o współpracy będący objawem zacieśniania współpracy między krajami.
Nie obyło się jednak bez zgrzytów, gdy prezydent Macron wypowiedział się w tygodniku „Economist” z początkiem listopada mówiąc o „śmierci mózgowej NATO”, co odbiło się szeroko w środowisku międzynarodowym. Podczas spotkania z Angelą Merkel ze strony kanclerz padły słowa „,mam dość sprzątania po tobie”.
Podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego w maju tego roku doszło do osłabienia wiodących frakcji – chadeków i socjalistów, co również w Niemczech pokazało coraz silniejszą tendencję widoczną już w całej Europie przeciwną wobec ugrupowań głównego nurtu - zarówno prawicy jak i lewicy.
Wybory do Parlamentu Europejskiego łączą się też ze zmianami w innych instytucji europejskich. Nową szefową Komisji Europejskiej została Ursula von der Leyen, działaczka Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej. KE zaczęła obrady miesiąc później niż planowano, z powodu problemów z zatwierdzeniem składu.
Dla Annegret Kramp-Karrenbauer minął pierwszy pełny rok na stanowisku przewodniczącego CDU. Po wyborach październikowych w Turyngii ciężko jednak nazwać go udanym. Liderka partii twierdzi, że zajęcie trzeciego miejsca po Lewicy i Alternatywie dla Niemiec (AfD) CDU zawdzięcza konfliktom personalnym. Chadecy zdobyli jedynie 21,8% głosów co stanowi aż o 12 punktów procentowym mniej niż w 2014 roku w tym samym regionie. Do Landtagu weszli również Zieloni i liberałowie z FDP, którzy przekroczyli próg wyborczy o 5 głosów, ledwo mieszcząc się w wymaganym minimum.
Źródła:
autorka: J. Pietrasik
UNIA EUROPEJSKA
1 stycznia – Rumunia po raz pierwszy od wejścia do Unii Europejskiej obejmuje sześciomiesięczne rotacyjne przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej.
Dwudzieste urodziny waluty euro – drugiej najważniejszej waluty na świecie używanej dziś przez 340 milionów obywateli w 19 krajach.
23 stycznia – w wyniku decyzji przez UE i Japonię o wzajemnym uznawaniu swoich systemów ochrony danych za „równoważne”, powstaje największy na świecie obszar bezpiecznych przepływów danych.
24 stycznia – Unia Europejska i Etiopia podpisują trzy nowe programy w ramach wdrażania Sojuszu Afryka-Europa na rzecz zrównoważonych inwestycji i tworzenia miejsc pracy.
24-25 luty – po raz pierwszy w historii odbywa się szczyt między Unią Europejską a Ligą Państw Arabskich w Szarm El-Szejk w Egipcie.
12-14 marca – w Brukseli odbywa się konferencja poświęcona wspieraniu przyszłości Syrii i regionu.
18-22 marca – po raz pierwszy obchodzony jest Europejski Tydzień Umiejętności Korzystania z Mediów. Inicjatywa ta ma na celu wsparcie walki z dezinformacją.
21 marca – uruchomiony zostaje rescEU – nowy system mający zwiększyć zdolności zbiorowego reagowania UE na katastrofy naturalne.
21-22 marca – na wiosennym posiedzeniu Rada Europejska koncentruje się na kwestiach związanych z gospodarką i nadchodzącym szczytem z Chinami. Unijni przywódcy omawiają również kwestie związane ze zmianą klimatu i przyjmują konkluzje dotyczące walki z dezinformacją. Podczas posiedzenia świętowano również 25. rocznicę utworzenia Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
28 marca – Światowa Organizacja Handlu potwierdza stanowisko UE, zgodnie z którym Stany Zjednoczone naruszyły zasady WTO, udzielając wsparcia Boeingowi, co wyrządziło poważne szkody europejskiemu Airbusowi. Decyzja ta zamyka trwające od 2012 roku postępowanie wyjaśniające.
10 kwietnia – Komisja publikuje pierwsze zdjęcie czarnej dziury wykonane przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń – międzynarodowy projekt współpracy naukowej skupiający naukowców finansowanych przez UE.
1 maja – Komisja obchodzi 15. rocznicę największego rozszerzenia w historii UE – w 2004 roku dołączyło do Unii Europejskiej dziesięć nowych państw, w tym Polska.
9 maja – przywódcy UE-27 spotykają się na nieformalnym szczycie w Sybinie w Rumunii, aby wymienić poglądy na temat wyzwań i priorytetów UE na najbliższe trzy lata. Na znak jedności i wiary w przyszłość Unii przyjmują deklarację z Sybina.
15 maja – w ramach ogólnounijnego przeglądu przepisów telekomunikacyjnych wprowadzono nową maksymalną cenę dla wszystkich połączeń międzynarodowych i wiadomości SMS w UE.
23-26 maja – w wyborach do Parlamentu Europejskiego wzięło udział ponad 50% obywateli UE uprawnionych do głosowania, co stanowi najwyższą frekwencję wyborczą w ciągu 20 lat.
13 czerwca – Rada przyjmuje rozporządzenie ustanawiające Europejski Urząd ds. Pracy. Państwa członkowskie wybierają Bratysławę na siedzibę nowej agencji, która będzie wspierać sprawiedliwą mobilność pracowników w UE.
17 czerwca – Rada przyjmuje nową strategię UE wobec Azji Środkowej, zmierzającą do zacieśnienia partnerstwa z Kazachstanem, Republiką Kirgiską, Tadżykistanem, Turkmenistanem i Uzbekistanem.
20-21 czerwca – na posiedzeniu Rady Europejskiej w Brukseli przywódcy UE przyjmują nowy program strategiczny na lata 2019–2024. Omawiają też kwestie dotyczące klimatu, dezinformacji, długoterminowego budżetu UE i stosunków zewnętrznych.
24 czerwca – TSUE orzeka, że polska ustawa, obniżająca wiek emerytalny sędziów Sądu Najwyższego, jest sprzeczna z prawem unijnym i narusza zasadę nieusuwalności sędziów, a tym samym również zasadę niezawisłości sędziowskiej.
28 czerwca – po 20 latach negocjacji Unia Europejska i południowoamerykański blok handlowy Mercosur osiągają porozumienie w sprawie handlu. Nowe ramy handlowe stanowią część szerszego układu o stowarzyszeniu między oboma regionami.
28-29 czerwca – przywódcy G-20 spotykają się w Osace, aby rozmawiać o najważniejszych globalnych wyzwaniach gospodarczych (m.in. handlu światowym, transformacji cyfrowej, klimacie i energii oraz nierównościach).
30 czerwca – UE podpisuje w Hanoi umowy o wolnym handlu i umowy o ochronie inwestycji z Wietnamem.
3 lipca – posłowie do PE wybierają Davida Sassolego, na nowego przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.
10 lipca – Unia Europejska otrzymuje status obserwatora Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO) przy Radzie Europy, której zadaniem jest wzmacnianie zdolności swoich członków w zakresie zwalczania korupcji poprzez monitorowanie przestrzegania przez nich standardów antykorupcyjnych.
16 lipca – Parlament Europejski wybiera Ursulę von der Leyen nową przewodniczącą Komisji Europejskiej. Jest ona pierwszą kobietą na tym stanowisku.
17 lipca – Komisja przedstawia szereg środków mających na celu dalsze wzmocnienie praworządności w Europie. Konkretne inicjatywy obejmują zwiększenie świadomości, roczny cykl monitorowania i skuteczniejsze egzekwowanie przepisów.
5 września – uruchomiono nowy rejestr antyterrorystyczny, który ma pomóc krajom UE w wymianie informacji o przestępstwach terrorystycznych.
10 września – nowo wybrana przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen prezentuje nowy zespół komisarzy i strukturę przyszłej Komisji Europejskiej.
12 września – podczas pierwszego światowego szczytu w sprawie szczepień Komisja Europejska i Światowa Organizacja Zdrowia połączyły siły, aby przyspieszyć globalne działania mające powstrzymać rozprzestrzenianie się chorób zwalczanych drogą szczepień.
14 września – od tego dnia, dzięki nowym przepisom europejscy konsumenci skorzystają z bezpieczniejszych zakupów przez internet i szerszej oferty usług płatniczych.
23 września – podczas 74. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych Unia Europejska zwiększa swoje wsparcie dla działań ONZ na rzecz zapobiegania konfliktom i utrzymania pokoju na świecie, po raz pierwszy wnosząc bezpośredni wkład do Funduszu Budowania Pokoju ONZ.
25 września – Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej uzgodniły, że stanowisko Europejskiego Prokuratora Generalnego jako pierwsza obejmie Laura Codruța Kövesi. Prokuratura Europejska
z siedzibą w Luksemburgu będzie uprawniona do prowadzenia dochodzeń i ścigania przestępstw mających negatywne skutki dla budżetu UE, takich jak nadużycia finansowe, korupcja lub poważne transgraniczne oszustwa związane z VAT.
8 października – po powtórnym przesłuchaniu przed połączonymi komisjami rolnictwa oraz środowiska w Parlamencie Europejskim, polski kandydat Janusz Wojciechowski zostaje zaakceptowany na komisarza ds. rolnictwa.
17-18 października – Rada Europejska zbiera się, aby omówić szereg istotnych kwestii, takich jak Brexit, wieloletni unijny budżet, ewentualne kolejne rozszerzenie, zmiana klimatu oraz priorytety na najbliższe 5 lat.
29 października – Rada Europejska po raz kolejny przedłuża termin Brexitu, który ma nastąpić do 31 stycznia 2020 roku.
27 listopada – Parlament Europejski przegłosowuje wybór nowej Komisji Europejskiej pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen.
1 grudnia – Donald Tusk przestaje być Przewodniczącym Rady Europejskiej. Na stanowisku zastępuje go Charles Michel. Nowa Komisja Europejska formalnie rozpoczyna swój 5-letni mandat.
Źródła:
https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2019_pl (zdecydowana większość opisanych wydarzeń została zaczerpnięta bezpośrednio z tej strony internetowej i może być dosłownymi cytatami tego źródła)
https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/news/swiat-wobec-tureckiej-ofensywy-w-syrii/
autorka: K. Durma