WIELKA BRYTANIA
Od 1 lutego jesteśmy już w trochę innej rzeczywistości – nieoczywistej, jeszcze nie do końca zbadanej. O północy zdjęta została flaga Unii Europejskiej sprzed Parlamentu w Londynie. Każdy był na to przygotowany – referendum „niepodległościowe”, jak mówią o nim niektórzy Anglicy, odbyło się przecież w 2016 roku. Od tego czasu trwały negocjacje oraz „wojna podjazdowa” Unii i Wielkiej Brytanii. Ostatecznie, po objęciu urzędu premiera przez Borisa Johnsona, stało się to zupełnie prawdziwe – nie ma już Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. Okres przejściowy, podczas którego, państwo będzie działało na „starych zasadach” (ma obowiązek przestrzegania unijnego prawa, jednak nie ma prawa głosu – co za tym idzie, mocy decyzyjnej w organizacji) trwał będzie do końca roku 2020. W tym czasie rząd Wielkiej Brytanii stanie przed wyzwaniem wynegocjowania umów handlowych z Unią czy też, między innymi, wprowadzenia własnego prawa migracyjnego. Według szefowej Komisji Europejskiej, osoby, które przed Brexitem przebywały w Wielkiej Brytanii nie mają się czego obawiać – jeżeli wystąpią o status osoby osiedlonej (settled status), będą mogli pozostać w kraju na niezmienionych zasadach.
Chociaż wielu mieszkańców Londynu przyszło świętować wyjście ze struktur unijnych, protestowała tam też grupa osób, która była zdecydowanie przeciwna Brexitowi i nie są oni osamotnieni w swoich odczuciach. Premier Szkocji, Nicola Sturgeon, zapowiada kolejne referendum, w którym Szkoci zadecydują o dalszej przyszłości kraju w Wielkiej Brytanii. Sturgeon zapowiada odłączenie się od Zjednoczonego Królestwa i „powrócenie do serca Europy już jako niepodległe państwo”. Jest to poparte opinią Szkotów – aż 60% w samym referendum z 2016 roku chciało pozostać w Unii Europejskiej. I chociaż Londyn nie zgadza się na razie na referendum niepodległościowe Szkocji, premier kraju jest mocno zmotywowana do działania. Jej nieoczekiwanym sprzymierzeńcem stał się również Donald Tusk, który mówił niedawno, że „czuje się Szkotem” i odczuwa ogromną sympatię dla starań Szkocji w celu wstąpienia do Unii.
Najbliższy rok może więc być czasem walk politycznych w Wielkiej Brytanii, ale też ogromnym wyzwaniem dla samej Unii – jak odnaleźć się w tym nowym świecie, kiedy poniekąd został zaburzony pewien panujący od 1973 roku porządek na starym kontynencie.
Źródła:
https://www.bbc.com/news/uk-51351914
https://edition.cnn.com/europe/live-news/brexit-day-uk-leaves-eu-gbr-intl/index.html
autorka: A. Pyrek
FRANCJA
Aż 22 tys. poprawek zostało zgłoszonych do proponowanej przez francuski rząd ustawy o reformie systemu emerytalnego, która miałaby doprowadzić do stworzenia systemu uniwersalnego opartego na punktach. W międzyczasie setki tysięcy Francuzów po raz ósmy wyszło na ulice w ramach strajku generalnego przeciwko reformie. Wszystko wskazuje jednak na to, że rząd jest na tyle zdeterminowany, aby dokonać poprawek i wprowadzić nowe zasady w życie w czerwcu 2020 roku.
Podczas gdy koronawirusem 2019-nCoV zaraziło się już na świecie 17 tys. osób, a 361 zmarło (dane Ouest France z 3 lutego 2020 roku), Francja przeprowadziła drugą operację repatriacyjną swoich obywateli przebywających w Chinach. Spośród 254 pasażerów, wśród których byli również obywatele innych krajów, w tym Polski, u 36 zaobserwowano symptomy mogące być wywołane koronawirusem. Jednak po badaniach wstępnych 20 osób (reszta kontynuowała podróż do krajów swojego pochodzenia), które zostały ulokowane w bazie lotniczej w Istres, nie stwierdzono zakażenia 2019-nCoV.
Zgodnie z wypowiedzią ministra rolnictwa, Didiera Guillaume’a, Francja wkrótce zakaże mielenia żywych kurcząt oraz kastracji prosiąt bez znieczulenia – praktyk stosowanych w przemyśle hodowlanym. Ta reforma ma na celu poprawienie dobrostanu zwierząt i wejdzie w życie pod koniec 2021 roku. Każdego roku we Francji, przy produkcji kur niosek, 50 mln piskląt płci męskiej jest uznawane za „odpad” i zabijane.
Źródła:
autor: O. Schaefer
GRECJA
22 stycznia po głosowaniu w greckim parlamencie Katerina Sakellaropoulou została pierwszą prezydentką tego kraju. Premier Kiriakos Mitsotakis przy tej okazji dał lekcję językoznawczą, mówiąc, że po grecku termin „obywatel” jest rodzaju męskiego, ale „demokracja”, „Grecja” i „postęp” są jednak rodzaju żeńskiego.
W środę podczas sesji Parlamentu Europejskiego grecki europoseł Ioannis Lagos podarł flagę Turcji. Wydarzyło się to w trakcie debaty na temat problemu z imigrantami. Greckie ministerstwo spraw zagranicznych potępiło ten czyn, uzasadniając, że „Grecja kategorycznie potępia wszelkie działania, które bezczeszczą symbol narodowy – w tym przypadku turecki”.
Premier Mitsotakis poleciał do Paryża, żeby wzmocnić relacje francusko-greckie i unijno-greckie. Udało mu się dostać zapewnienie od prezydenta Macrona, że ten stoi po stronie Grecji w sprawie układu turecko-libijskiego. Zauważył też, że Turcja w ostatnim czasie nadużywa zaufania innych państw na arenie międzynarodowej. Wsparcie ze strony francuskiego prezydenta będzie na pewno poważnym argumentem po stronie Grecji, wizytę w Paryżu Mitsotakis może więc uznać za jak najbardziej udaną.
Od września do października 2019 roku 6 500 wolontariuszy czyściło greckie wybrzeże. W czwartek Hellenic Marine Environment Protection Association ogłosiła, że podczas całej akcji zebrano aż 13 ton śmieci, wśród nich najwięcej było: papierosów, elementów plastikowych, nakrętek, kapsli, słomek, butelek.
Greckie wyspy nadal borykają się z problemem napływu imigrantów, a obozy na ich terytorium są zdecydowanie przeludnione. Dlatego część nowego rządu, w ramach spełniania obietnic przedwyborczych, zaproponowała zbudowanie morskiego muru, który uniemożliwiłby napływ imigrantów z Turcji. Minister obrony ogłosił początek projektu. Mur ma kosztować ok. 500 tys. euro, mieć 2,7 km długości i 50 cm wysokości.
31 stycznia Eurostat podał niezbyt dobre wiadomości dla Greków – zajęli oni pierwsze miejsce wśród państw z najwyższym procentem bezrobocia wśród młodych (35,6%). Jest to nadal echo kryzysu greckiego, z którego nie tak łatwo wyjść, mimo tego, co zapewniał były już premier Alexis Tsipras.
Źródła:
https://greekcitytimes.com/2020/02/01/greece-still-records-highest-youth-unemployment-in-europe/
https://greekcitytimes.com/2020/01/31/greek-politician-rips-turkish-flag-in-european-parliament/
autorka: M. Dziedzicka
LUKSEMBURG
27 stycznia delegacja luksemburska uczestniczyła w obchodach 75. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Hołd zmarłym oddał zarówno Wielki Książę Henryk, jak i premier Bettel. W następnych dniach premier uczestniczył w innych spotkaniach, m.in. odwiedził cmentarz żydowski w towarzystwie Mariana Turskiego, którego później odznaczył Orderem Zasługi Wielkiego Księstwa Luksemburga w Ambasadzie Wielkiego Księstwa Luksemburga w Warszawie.
31 stycznia do wiadomości publicznej został podany raport Waringo, czyli sprawozdanie, rozliczenie roczne Dworu Wielkich Książąt. Wywołało ono wiele komentarzy, nawet takich kwestionujących ideę monarchii. Samo publikowanie kosztów dworu sięga 1948 roku i uchwalonych wtedy przepisów konstytucyjnych. Ustalono w nich, że Wielki Książę otrzyma 300 tys. franków, co przekłada się współcześnie na 1,2 mln euro. Niemniej również ta kwota nie wystarcza na funkcjonowanie dworu, więc podniesiono ją o 744 tys. euro. Do tego dochodzą również pensje pracowników – ok. 7,7 mln euro rocznie, i dodatkowe koszty operacyjne w wysokości 726 tys. euro. Problemy, które ujawnił raport, to przede wszystkim trudność w oddzieleniu wydatków prywatnych, reprezentacyjnych czy na fundacje prowadzone przez członków monarchii. Szczególnie dotknięta przez komentarze po publikacji dokumentu była Wielka Księżna Maria Teresa, Wielki Książę stanął w jej obronie i tłumaczył, jak ważną rolę odgrywa w Wielkim Księstwie.
Następca tronu Wielki Książę Wilhelm pojechał z misją ekonomiczną do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, aby promować biznes luksemburski. Uczestniczył w spotkaniach z przedsiębiorcami
w dubajskiej izbie handlowej etc.
Minister Spraw Zagranicznych, Jean Asselborn, wydał oświadczenie w sprawie bliskowschodniego planu pokojowego Donalda Trumpa. Skrytykował w nim pomysły prezydenta Stanów Zjednoczonych, zauważył, że nie można usprawiedliwiać naruszania prawa międzynarodowego ani tworzenia osad na okupowanych terytoriach. Zaznaczył, że realny plan pokojowy musi zakładać poszanowanie prawa międzynarodowego i być korzystny zarówno dla Izraela, jak i Palestyńczyków.
Źródła:
https://today.rtl.lu/news/luxembourg/a/1464708.html
http://www.lessentiel.lu/fr/luxembourg/story/le-grand-duc-doit-il-etre-pleinement-imposable-22073010
http://www.monarchie.lu/fr/actualites/evenements/2020/01/27012020-message-grand-duc-henri/index.html
https://twitter.com/CourGrandDucale/status/1222449407762800640
https://twitter.com/CourGrandDucale/status/1222087484089229312
https://twitter.com/Xavier_Bettel/status/1222178927361261568
autorka: M. Dziedzicka
AUSTRIA
W minionym tygodniu w Austrii pojawiła się informacja, że od przyszłego roku nowa austriacka koalicja rządowa Austriackiej Partii Ludowej (ÖVP) i Zielonych zwiększy podatek od lotów i zacznie obniżać podatek dochodowy, odkładając w tej chwili na później takie plany, jak obniżenie stawki podatku od osób prawnych. Sebastian Kurz, kanclerz Austrii, który objął urząd trzy tygodnie temu, uznał obniżenie podatków za priorytet, planując przy tym również urzeczywistnienie szeregu działań na rzecz ochrony środowiska. Podatek lotniczy, określony w umowie koalicyjnej w tym miesiącu, zmieni istniejący podatek od lotów z Austrii, który waha się pomiędzy 3,50 euro na pasażera (w przypadku podróży na krótkim dystansie) i 17,50 euro (za loty na długim dystansie), zastępując go jedną opłatą w wysokości 12 euro. Jak deklaruje minister zmian klimatu Leonore Gewessler, taka zmiana powinna przynieść dodatkowe 110 mln euro rocznie. Jest to jeden z sześciu środków zapowiedzianych przez nowy rząd, które wejdą w życie w przyszłym roku. Inne środki obejmują przegląd opodatkowania samochodów, aby zachęcić do korzystania z pojazdów bezemisyjnych, takich jak samochody elektryczne, oraz oprócz tego zmodyfikować opłatę drogową za samochody tak, aby bardziej zanieczyszczające pojazdy płaciły więcej.
Ponadto zagadnieniem do tej pory wywołującym dyskusję w Austrii jest odrzucenie umowy handlowej Mercosur w jej obecnej formie przez koalicyjny rząd. Obie partie wskazały w swoim programie rządowym pod tytułem „Nie dla Mercosuru”, że Austria nie zamierza wspierać polityki handlowej UE, która promuje kompleksowe międzynarodowe umowy handlowe. Zdaniem koalicji umowy powinny być przejrzyste i oferować m.in. opcje kontroli demokratycznej. „Nie dla Mercosuru” jest jednym ze środków planowanych przez partnerów koalicji w celu ochrony wysokich standardów dobrostanu zwierząt i żywności oraz ochrony praw konsumentów w Austrii. Umowa UE-Mercosur to umowa o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską i latynoamerykańską unią celną, składająca się z Argentyny, Brazylii, Urugwaju i Paragwaju. Umowa ta spotkała się z krytyką poszczególnych państw europejskich.
Oprócz tego kontrowersyjnym tematem w społeczeństwie austriackim w minionym tygodniu okazało się umieszczenie zdjęcia kanclerza Sebastiana Kurza i innych znanych Austriaków, wraz z Adolfem Hitlerem i innymi przedstawicielami nazistowskiej Trzeciej Rzeszy, na okładce niemieckiego magazynu satyrycznego „Titanic”. Tytuł najnowszego numeru magazynu – „100 lat NSDAP” – wskazywał na powiązanie niektórych austriackich osób publicznych z daną rocznicą. W 2017 roku „Titanic” opublikował już fotomontaż z Kurzem na okładce. Wtedy kanclerz został porównany do „Baby Hitlera”. Sytuacja ta wywołała skandal, a austriacka policja wszczęła dochodzenie w celu sprawdzenia, czy było to publicznym podżeganiem do przestępstwa; w końcu sprawa została oddalona.
Źródła:
https://www.neweurope.eu/article/austria-to-reject-mercosur-deal/
https://kurier.at/politik/inland/satiremagazin-kurz-haider-und-gabalier-neben-hitler-und-goering/
autorka: A. Lanina
HOLANDIA
28 stycznia delegacja holenderskich parlamentarzystów odwołała zaplanowaną na luty wizytę w Rosji. Jak podała holenderska agencja ANP, powodem rezygnacji z wizyty w Rosji jest nieudzielenie przez kraj goszczący pozwolenia na wjazd do tego kraju jednemu z deputowanych. Nie pomogła interwencja u ambasadora Federacji Rosyjskiej w Hadze. Holenderskie MSZ podaje, że poseł Sjoerd Sjoerdsma, krytycznie nastawiony wobec Moskwy znalazł się na czarnej liście Kremla. W związku z czym pozostali członkowie parlamentu w geście solidarności, postanowili zrezygnować z wizyty w Rosji.
Największy holenderski fundusz emerytalny ABP ogłosił, że do 2025 roku zredukuje tzw. ślad węglowy swoich aktywów o 40%, za punkt odniesienia przyjmując rok 2015. Fundusz posiadający ponad 465 mld euro nie będzie już inwestował aktywów w ,,trujące spółki” i równocześnie zwiększy inwestycje w spółki bazujące na ,,zrównoważonej i dostępnej energii”.
,,Sucha mgła” przedłuży świeżość owoców i warzyw na półkach sklepowych. Holenderscy detaliści (Plus, Jumbo i Dekamarkt) inwestują w technologie przedłużania świeżości owoców i warzyw. Problemem handlujących owocami i warzywami jest bardzo szybka utrata wody przez tę grupę produktów, przez co tracą one na świeżości i, w konsekwencji, psują się. Dzięki bardzo małym aerozolom rozpylającym mikro mgiełkę z filtrowanej czystej wody, produkty utrzymają naturalną wilgotność i świeżość.
Źródła:
https://www.pb.pl/holandia-najwiekszy-fundusz-emerytalny-pozbywa-sie-weglowych-aktywow-981397
Autor: E. Plewa
SZWECJA
W zeszłym roku wielu Szwedów utraciło dokument prawa jazdy. Większość z powodu jazdy pod wpływem alkoholu lub narkotyków albo zbyt dużej prędkości. Takie dane podaje Urząd Transportu odpowiedzialny za wydawanie i odbieranie prawa jazdy. Zwiększenie liczby odbieranych dokumentów wiąże się z poprawieniem pracy drogówki oraz zaostrzeniem przepisów dotyczących karania piratów drogowych.
Policja zatrzymała grupę przestępców wyłudzającą telefonicznie pieniądze od starszych ludzi. Poszkodowanych zostało kilkaset starszych osób. Mężczyźni podawali się za pracowników banku, a starsze osoby podawały oszustom dane potrzebne do zalogowania się na konto. Przestępcy oczyszczali konta ofiar z pieniędzy, podejrzewa się że ukradli w sumie nawet pół miliona koron (ponad 201 tys. złotych). Za oszustwa odpowiedzą przed sądem. Poszkodowani zamieszkiwali w różnych regionach kraju.
Szwedzcy rolnicy przestaną korzystać z benzyny i diesla do 2030 roku, chcąc w ten sposób wspomóc środowisko. Taką decyzję podjął Szwedzki Związek Rolników. Taka zmiana jednak wiąże się z kosztami, dlatego przewodniczący związku apelują do rządu o pomoc finansową.
400 uchodźców będzie musiało opuścić mieszkania należące do Urzędu Migracyjnego. Przestaną również otrzymywać zapomogę od państwa. Większość tych osób jest w wieku licealnym. Taką decyzję podjął jeden z sądów.
W nocy ze środy na czwartek skradziono w Sztokholmie znane rzeźby Salvadora Dalego. Złodzieje sforsowali szybę, a następnie wynieśli dzieła artysty o wartości kilku tysięcy koron każda. Policja jeszcze nie namierzyła sprawców.
Wiele szwedzkich gmin ma problemy finansowe. Młode osoby opuszczają rodzinne gminy, wybierając życie w większych miastach, na miejscu zostają natomiast osoby starsze, emeryci – często wymagający kosztownej opieki i pomocy. Dodatkowo w gminach są też bezrobotni emigranci. Jednak problemy finansowe pojawiały się też wcześniej. Szwedzkie gminy finansowane są z podatków, dlatego niedługo odbędzie się spotkanie przedstawicieli gmin posiadających problemy finansowe z rządem.
Szwecja ma nowy plan zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Polegałby on na absorpcji CO2 z powietrza. Ekspert rządowy chce, by Szwecja wprowadziła tę innowacyjną technikę. Postawienie maszyn absorbujących wymaga jednak sporego nakładu finansowego i nie mogłoby obyć się bez pomocy rządu w tej kwestii. Ważne jest również sadzenie nowych drzew. Do 2045 roku Szwecja chce pozbyć się w całości emisji dwutlenku węgla. Uważa się jednak, że bez kosztownej inwestycji z maszynami absorbującymi nie będzie to możliwe.
Rząd w obawie przed koronawirusem poszerzył kompetencje lekarzy. Przede wszystkim osoby podejrzane o zarażenie się wirusem będą zmuszone do pobytu w szpitalu, by wyeliminować rozprzestrzenianie się go. W Szwecji potwierdzono obecność wirusa w organizmie jednej kobiety. Przebywa ona właśnie (na mocy nowego rozporządzenia) w szpitalu. Wiele osób, które były zarażone w Chinach, powróciło do zdrowia. „Chcieliśmy dać lekarzom możliwość zrobienia wszystkiego co w ich mocy. Dlatego wprowadziliśmy tę zmianę” – mówi Lena Hallengren, minister spraw społecznych.
Źródła:
https://8sidor.se/sverige/2020/01/fler-blev-av-med-korkortet/
https://8sidor.se/sverige/2020/01/gamla-blev-lurade-pa-pengar/
https://8sidor.se/sverige/2020/01/bonderna-vill-sluta-med-bensin/
https://8sidor.se/sverige/2020/01/400-maste-lamna-boenden/
https://8sidor.se/sverige/2020/01/tjuvar-stal-kand-konst/
https://8sidor.se/sverige/2020/01/kommuner-har-det-svart/
https://8sidor.se/sverige/2020/01/plan-for-att-samla-in-koldioxid/
https://8sidor.se/sverige/2020/02/ny-lag-for-att-stoppa-smittan/
autor: B. Charkiewicz